Salih BOZOK


Atatürk'ün yaveri, Bilecik Milletvekili
Atatürk'ün yaveri, Bilecik Milletvekili

1881'de Selanik'te dogdu. Mustafa Kemal ile önce mahalle, daha sonra da okul arkadasligi daha baslangiçta kaderini çizmis oldu. Ikisi de ayni okullarda okuduktan sonra ayni yil Harp Okulunu bitirdiler. Salih Efendi jandarma sinifina seçilmisti.

Mustafa Kemal ise Akademiye devam edecek, kurmay olacakti. Mustafa Kemal Milli Mücadeleyi baslatmak üzere Anadolu'ya geçmeden önce ve Suriye Cephesi'nde bulundugu sirada Salih Efendi'yi basyaver olarak yanina getirtti. Sürekli beraberlik böyle basladi ve Salih Bey yarbayliktan emekliye ayrildiktan sonra bile Mustafa Kemal'in yakininda kaldi.

Yüzbasi Salih, Mustafa Kemal'in yaninda, Heyeti Temsiliye'de görevli olarak Ankara'ya gitti. Mustafa Kemal Meclis Baskani iken o da Meclis Baskani basyaveriydi. Mustafa Kemal Cumhurbaskani seçilince yarbay Salih de Cumhurbaskanligi basyaveri oldu. Yarbay rütbesinde ordudan istifa ettiginde önce, o zamanki adi Bozok olan Yozgat'tan milletvekili seçildi; milletvekilligi 1939 seçimlerine kadar her dönemde yenilendi; bu arada Mustafa Kemal'in sofrasindaki yerini ve çevresindeki görevini de muhafaza ediyordu. Salih Bey bu dönemde Is Bankasi'nin kuruculari ve hissedarlari arasinda yer aldi. Mustafa Kemal'in ölümüyle Salih Bozok'un dünyasi da yikilmis oldu. Milletvekilligi sürdügü halde saglik durumundan sikayet ederek Yalova'ya çekildi ve 1941 yilinda öldü.

ESERLERI

Yaveri Atatürk’ü Anlatiyor
Salih Bozok
Dogan Kitapcilik Istanbul 2001

"Atatürk'le birlikte yaptigim seyahetlere dair bazi defterde notlarim oldugu gibi, Atatürk'ün bana gönderdigi çok kiymetli mektuplari vardir. Bunlari nesretmek için benden satin almak isteyenler olmustur, fakat Atatürk buna müsaade etmedi ve 'Bunlari biz öldükten sonra nesretmek üzere çocuklarina miras birak' dedi. Ben de onun için hepsini muhafaza ederek size miras biraktim".
Iste Salih Bozok'un bu mirasi, ölümünün 60. yildönümünde oglu Muzaffer Bozok tarafindan yayimliyor.
Esir aldigi Trikopis'e Napolyon'u örnek gösteren...
Izmirde kendisine diklenen Ingiliz konsolosu odasindan kovan...
Annesinin mezarinin basinda ulusal egemenlik yemini eden bir Mustafa Kemal bulacaksiniz.
Tabiî Latife Hanim'la evlenmelerinin ve bosanmalarinin öyküsü,
Inönü ile küslüklerinin içyüzünü,
sofrada kopan kimi kavgalarin ilginç ayrintilarini
ve Atatürk'ün hastaliginin perde arkasini da...