Manfred Korfmann


Alman-Türk arkeolog
Alman-Türk arkeolog

Manfred Korfmann (d. 26 Nisan 1942, Köln, ö. 11 Ağustos 2005 Ofterdingen, Tübingen) Alman-Türk arkeolog. Eberhard-Karls Tübingen Üniversitesi tarih öncesi ve erken çağ profesörü. Yıllardır Truva antik şehrinde yürüttüğü kazılarla tanınmıştır.

Prof. Dr. Manfred Korfmann, 26 Nisan 1942 Köln'de doğdu. Afrika ve Yakındoğu'da sürdürdüğü arkeoloji çalışmalarına 1970'li yıllardan itibaren Türkiye'de devam etmiştir. İlk önce Alman Arkeoloji Enstitüsü adına Demircihöyük (Eskişehir) adlı Erken Tunç Çağı yerleşmesini kazmış ve yayınlamış, sonra Çanakkale'deki Beşiktepe kazılarını başlatmıştır. Kendisi Troia (Truva) kazılarını 1986 yılından itibaren yönetmektedir. Troia kazıları Prof. Korfmann sayesinde disiplinlerarası büyük bir bilimsel projeye dönüşmüş, otuzu aşkın ülkeden katılımcısıyla uluslararası niteliğini hep korumuştur. 1992-1995 yılları arasında yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan Kumtepe adlı Kalkolitik-Tunç Çağı yerleşiminde kurtarma kazıları yapmıştır. 2000 yılından itibaren ayrıca Gürcistan'daki Tunç Çağı'na tarihlenen Udabno yerleşmesinde kazılara başlamıştır.

Korfmann, Truva'nın antik Anadolu uygarlığı olduğunu savunarak, dünyanın Truva'ya bakışını değiştirmişti. Antik kentin UNESCO'nun dünya mirası listesine alınması için olağanüstü çaba göstermişti.

Truva Antik Kenti'nde çalıştığı sürede Truva'nın milli park alanı ilan edilmesi ve çıkarılan eserlerin sergilenmesi için müze kurulması yönünde gayret gösteren Korfmann, başka şehirler ve ülkelerdeki Truva hazinelerinin Türkiye'ye iadesi için de kampanya başlatılmasını istedi.

Yıllardır yürüttüğü kazılarda ona eşlik eden kazı işçilerinin taktığı lakapla 'Osman Hoca', 2003 yılında Türkiye vatandaşı olmuştu.

Çanakkale-Tübingen-Truva Vakfı'nın kurulmasında büyük payı olan Korfmann, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'ne Anadolu ve Yakındoğu araştırmaları için çok önemli olan Tübingen Yakındoğu Atlası'nın 283 parçadan oluşan haritalarını getirmiştir. 'Türkiye Tarihsel, Kültürel Miras ve Sanat Ödülleri' kapsamında 'Özel Başarı' ödülü ve Doğu ve eski çağ Yunan medeniyetlerinin birlikte yaşamlarını belgeleyen kazıları nedeniyle Helga ve Edzart Reuter Vakfı 'Birlikte Yaşamı Teşvik' ödülünü almıştır.

2000/2001 yıllarında Troia - Düş ve Gerçek sergisini Almanya'nın Stuttgart, Braunschweig, Bonn kentlerinde gerçekleştirmiş ve bu sergiyi toplam 850.000 kişi ziyaret etmiştir. Benzer ama daha küçük çaplı bir sergi İstanbul Beyoğlu'ndaki Yapı Kredi kültür merkezinde de yapılmıştır.

Korfmann dönemi kazılarının Troia ve Tunç Çağı arkeolojisine en önemli katkısı Troia'da Tunç Çağı dönemine ait büyük bir aşağı kentin bulunmuş olmasıdır. Böylece tüm Tunç Çağı (M.Ö. 3000- 1300) boyunca Troia'nın savunma duvarları içinde kalan bölümünün yerleşmenin sadece küçük bir kısmını oluşturduğu anlaşılmış, aşağı kentiyle birlikte aslında Troia'nın Tunç Çağı boyunca sürekli büyüyen ve kentleşen bir yerleşme olduğu kanıtlanmıştır. Yine Korfmann dönemi kazıları sırasında bulunan tunç bir mühür üzerindeki Luwi dilinde hiyeroglif yazı Troia'da Tunç Çağı tabakalarında bulunan ilk yazılı belgedir.

Korfmann ayrıca Geç Tunç Çağı'nda Troas Bölgesi ile Hitit Devleti arasındaki politik ilişkileri araştırmıştır. Hitit kaynaklarında Hitit krallarının bu bölgeye seferler yaptığı söylenmektedir. Kimi bilimadamlarına göre Troas bölgesindeki yerleşmeler ve politik merkezler Hitit Devleti'ne bağlı vasal merkezlerdi.Korfmann, filologlar ve diğer arkeologlarla bir araya gelerek bu konu üzerine hayatının son dönemine kadar araştırmalar yapmıştır.

Manfred Korfmann'a 2002 yılında meslektaşları ve öğrencileri tarafından bir anı kitabı sunulmuştur. ("Mauerschau - Festschrift für Manfred Korfmann" Verlag B.A.Greiner)

Adına ithafen 2006 yılında bir de kitap yayınlandı; Son Truvalılar, Sinan Meydan tarafından.