Besim Ömer AKALIN


Doktor, Veremle Mücadele, Çocuk Esirgeme, Süt Damlasi Derneklerinin Kurucusu
Doktor, Veremle Mücadele, Çocuk Esirgeme, Süt Damlasi Derneklerinin Kurucusu

Ülkemizde çagdas dogum biliminin öncülerinden olan Dr. Besim Ömer Akalin, 1862'de Istanbul'da dogdu. Babasi Ömer Sevki Pasa, ilk Meclis-i Mebusan'a Sinop temsilcisi olarak katilmistir. Ilk ögrenimini Pristine ve Kosova'da gören Besim Ömer Akalin, daha sonra Gülhane Askeri Okulu'na ve Kuleli Askeri Lisesi'ne devam etmistir.


1885 yilinda Mekteb-i Tibbiye-i Sahane'yi (Tip Okulu) Yüzbasi rütbesiyle bitirmis, bir süre Yunanistan sinirinda Askeri Hekim olarak görev yapmistir. Burada tifoya yakalaninca Istanbul'a geri dönerek Tip Okulu'nda dogum kliniginde ögretmen yardimcisi olarak göreve baslamistir.

1887'de Paris'e uzmanlasma için giden Besim Ömer; buradaki deneyimlerini iki kitapla ülkemize tasimistir. Dogum Tarihi isimli kitabi ülkemizde dogumla ilgili ilk çagdas eser özelligini tasimaktadir. Paris'teki egitiminin ardindan 1891 yilinda Istanbul'a döndü. Dogum hocaligina atandi.


Dr. Besim Ömer Akalin'in gerçeklestirmek istedigi en önemli is, bir dogum klinigi açmakti. Ancak dönemin anlayisi bir dogumhanenin açilisina resmi olarak izin vermiyordu. Besim Ömer, buna ragmen 1892'de Demirkapi'daki Taskisla'ya yakin bir bölgede üç odadan olusan küçük bir binayi gizlice dogum klinigi haline getirdi. Bu klinik; ülkemizdeki ilk dogum klinigidir. 1893 yilinda Brüksel'de toplanan uluslararasi kongreye devlet tarafindan gönderildi. Ayni yil, Dr. M. Nizamettin ile birlikte Kadin Hastaliklari isimli bir kitabi Türkçe’ye çevirdi.


Besim Ömer, kadin sagligi ve dogumun yaninda çocuk sagligi alaninda da eserler vermistir. Ayrica tip hijyeni, asepsi ve antisepsi konularinda da çalismalari olmustur. 1895 yilinda Ebe Okulu'na ögretmen olarak görevlendirilmistir. Ebeligi ayri bir meslek dali olarak degerlendiren Dr. Besim Ömer, ebelik egitiminde adeta yeni bir çag açarak Ebe Okulu'nu çagdas bir özellige kavusturmustur. Ebelik alaninda ilk kitaplara da imza atarak Dogurduktan Sonra, Ebe Hanimlara Ögütlerim ve Ebelik isimli kitaplarini yayinladi. Dr. Besim Ömer Akalin, bu çalismalariyla ülkemizde çagdas ebeligin kurucusu oldu.


Yazdigi bilimsel eserleri yaninda, halki egitmek için de kitaplar yazmis, ilk dogum klinigini açarak kadinlarin hekimler tarafindan muayenesini saglamistir.

1899'da Dogum Klinigi sefligine atanan Dr. Besim Ömer, 1909 yilinda klinigini Kadirga'ya tasidi. 1928 yilina kadar Kadirga'da bulunan klinik daha sonra Haydarpasa'ya tasindi. Dr. Akalin; simdiki ismi Kizilay olan kurulusun kurulus çalismalarinda çok aktif görevler üstlenmis, kadinlar kolunun kurulmasina önayak olmustur.

1915 ve sonrasinda bu kez hastabakicilik meslegi üzerine egilen Dr. Besim Ömer, bu alanda da bilimsel eserler vermistir. Baslica kitaplari: Hastabakicilik, Ilk Yardim, Savas Zamaninda Hastabakicinin Bir Günlük Görevi, Hastabakiciliga Dair olmustur.


Besim Ömer'in kurulmasinda öncü oldugu bir diger dernek de halen çalismalarini sürdüren Verem Savas Dernegi'dir. 1918 yilinda kurulan dernegin kurulus çalismalarinda yer aldi.


1921 yilinda Mustafa Kemal Atatürk'ün öncülügünde kurulan Çocuklari Koruma Dernegi'nin de kurucularindandir.


Besim Ömer Pasa'nin 1938'de kurucusu oldugu bir baska kurulus da Türk Tip Tarihi Kurumu'dur.
Kadin sagligi, dogum, ebelik, çocuk sagligi, Kizilay, hastabakicilik, verem, tip tarihi alanlarinda öncü ugraslar vermis Dr.